Tot midden jaren tachtig raasde de sloopwoede over de begraafplaats. Grafmonumenten, waarvan de rechten waren verlopen, vaak meer dan een eeuw oud verdwenen liefdeloos in sloopcontainers. Die tijd is geweest. Op het Amsterdamse Nieuwe Oosterbegraafplaats zijn ze inmiddels bewust van de monumentale status van dat soort graven. Onder de bezielende leiding van Mischa Smeding, staflid van de begraafplaats, kregen de meest bijzondere graven de status van monument. Ook het graf van stayer Piet van Nek, dodelijk verongelukt tijdens een stayerskoers in het Leipzig van 1914.
Inmiddels behoort Van Nek’s graf tot één van de mooiste van de begraafplaats. Alleen om dat feit zingt de naam van Piet van Nek nog een enkele keer rond.
Het monumentale graf, eind vorig jaar prachtig gerestaureerd en voorzien van een tekstbordje met uitleg over Piet van Nek zijn stayerscarrière, waaraan deze blog de foto en tekst had aangeleverd.
Vandaag 14 april, de sterfdag van Piet van Nek, en zoals ieder jaar een bloemetje op zijn graf gelegd.
Meer verhalen over het leven én sterven van Piet van Nek, zijn op deze blog te vinden.
De tocht naar het kerkhof werd niet in anonimiteit afgelegd. Doodgevallen stayers kregen een prachtige begrafenis. Zeker in de tijd van voor de Eerste Wereldoorlog. Per definitie werd de lijkkoets, van de ongelukkigen, getrokken door een span van zes met zwarte doeken omfloerste paarden. Tienduizenden fans op de stoepen. Wanneer het graf was dicht gegooid, verscheen daarop een monumentale grafsteen, geschonken door supporters. En nee, de jong, dramatisch gestorvenen zal nooit vergeten worden: belooft tijdens de grafredes. Niets zo vergankelijk als roem. Een eeuw later zijn al die jong verongelukte sportjongens vergeten. Nabestaanden kijken nooit meer om naar het graf. Prachtige, monumentale grafmonumenten verdwenen in de loop der jaren in de sloopbak. De knekels gingen daar achter aan, zei het in de knekelput.
Of het ver gezocht is? Ach, wat maakt dat uit. Inderdaad, de man is een eeuw geleden, dramatisch gestorven. En totaal uit het collectieve geheugen verdwenen. Moet je dan nog jaarlijks op zijn sterfdag daar bij stil staan? Ja! Dáárom legt Stuyfssportverhalen, jaarlijks op de sterfdag van Piet van Nek een bloemetje op diens graf. Kleine eerbetoon aan een vergeten sportheld. Per slot van rekening ben je pas dood als je vergeten bent.
Ach wat maakt het uit. Het is een kleine moeite. Maar ook een traditie, om jaarlijks op zijn sterfdag een bloemetje op zijn graf te leggen. Want het is toch zó, dat je pas dood bent, als men je is vergeten? Wat dat betreft leeft de naam van Piet van Nek nog. Dat Van Nek’s graf, na een eeuw nog bestaat is een klein wonder. Terecht, want niet alleen door de monumentale status, maar ook door de dramatiek die daar aan beklijft.
Je hebt circus Elleboog, Circus Maximus, Piccadilly Circus, én het Amsterdamse Zesdaagse circus onder leiding van directeur Frank Boelé. Op het middenterrein van het Velodrome de netwerkverzorgende patjepeeër, op de tribune de echte liefhebber.
Fietsend door de stad peddel ik langs het doodstille Nieuwe Oosterbegraafplaats waar een eng, luguber en hol geluid tussen de zerken vandaan komt. Raar, maar ik wéét meteen wat dat is! Dat is Klaas van Nek! De vroegere Zesdaagse renner, al meer dan zestig jaar op het ‘Ooster’ wachtend op het Armageddon, is bezig zich in zijn graf om te draaien. ‘Hou je maar rustig, Klaas’, mompel ik, ‘Want voor je het weet staat Daffy Duck op je graf te springen’.
