Stuyfssportverhalen

Wat het verschil is tussen Jack Johnson en Johan Cruijff? Dat is een standbeeld! Wie Cruijff is, dat weten we onderhand wel. Jack Johnson, minder bekend, was een zwarte bokser rond 1900. De man knokte niet alleen in de ring, maar ook tegen het alledaagse racisme. Dat Jack als Afro-Amerikaan in 1908 om de wereldtitel mocht vechten, was een heuse primeur. Tegenstander  wereldkampioen Stanley Ketchel, een gewezen cowboy uit Montana. De partij Jack Johnson, versus wereldkampioen Stanley Ketchel, werd een beroemd  gevecht. Het massaal opgekomen blanke publiek, als één man achter hun jongen, zag tot grote afgrijzen hoe Johnson in de twaalfde ronde, Stanley Ketchel met een mokerslag knock-out sloeg. 

Ketschel, minuten lang in een andere wereld, werd wakker met drie tanden minder. Stanley’s ivoortjes, kon Johnson later uit zijn handschoenen pulken. Met z’n zege werd Jack Johnson, geboren en getogen in Galveston Texas, de eerste zwarte wereldkampioen bij het zwaargewicht: wat een kras gaf op de ziel van blank Amerika. Jack Johnson, vier jaar in bezit van deze titel, werd in 1913 door een volledig witte jury veroordeelt tot een jaar gevangenis. Wat tevens het einde van zijn bokscarrière was. Zijn misdaad? Hij was getrouwd met een blanke vrouw.

Jack Johnson, inmiddels postuum gerehabiliteerd door voormalige president Trump, is in de zwarte gemeenschap van Galveston nog steeds een held. Als blijk van erkenning werd een aantal jaar geleden in zijn geboortebuurtje, een groot standbeeld van Jack onthuld. Deze werd, vier jaar geleden door Stuyfssportverhalen bezocht, wat gepaard ging met een zoektocht door Galveston. Uiteindelijk werd de weg gevraagd aan een stel zwarte gemeentewerkers gehuld in fluorescerende jasjes. ‘Jack’? klonk het achterdochtig, ‘Jack Johnson, the boxer?’ Gereedschappen werden ter plekke neergelegd. Een grijns verscheen. ‘Sure’, klonk het collectief. Om er op te volgen dat Jack nog steeds hun grote held is. ‘Ik breng je wel, volg me maar’, riep een fluorescerend jasje.

Rijdend achter een pickuptruck van de gemeente Galveston, werd Stuyfssportverhalen afgeleverd in een zwart buurtje vol monumentale, goed onderhouden houten huizen. En daar, op de hoek van de 26e Street en Avenue M, bevindt zich een parkje ter grote van een postzegel. Onder palmbomen, met het geluid van ritselende eekhoorns en kwetterende gaaien, gloort Jack, gevangen in brons, staand in zijn karakteristieke bokshouding.

Ook Cruijffs geboortebuurtje Betondorp, besloot om één van z’n grootste helden te gedenken. En daar stopt meteen de vergelijking met Jack Johnson. Want staat Jack voor eeuwig in brons op de hoek van zijn geboortestraatje, daar moet Johan het doen met een ondefinieerbaar stapel stenen,  waarbij direct Johans uitspraak, ‘Je gaat het pas zien als je het door hebt’, een diepere betekenis krijgt.

Uiteindelijk was het een gevecht teveel. Een partij waar hij in z’n verdere leven met chagrijn op terug keek. Waarom hij met z’n eenendertig jaar zo nodig weer die ring in moest, met het risico, de neuroloog een hand te geven? Had ongetwijfeld met eer en geld te maken: vooral dat láátste. Twaalf lange, slopende jaren waren het, wat staat voor honderdnegen gewonnen partijen, en zestien verloren. Wat dat aan opofferingen, pijn, zweet en bloed vergde, daar moeten wij maar niet aan denken. Een erelijst, waarvoor een gemiddelde profbokser  bereid is, om daar een vinger voor te laten amputeren. Prachtige cijfers om met bokspensioen te gaan. Maar dan staat er weer zo’n louche manager te zwaaien, met een vet contract. Dit keer voor een partij ergens in Montreal, Canada.

‘Jongen, je kan het nog. Die rechtse van jou daar zit nog steeds geen roest op!’ Met dit soort flikflooierijen werd,  Steve Belloise ongetwijfeld de gym ingeluld. Had hij dat maar niet gedaan. Want tegenstander, ene Laurent Dauthuille, een jonge Franse vechtjas stond te trappelen, om die ouwe Steve z’n oren van zijn kop te slaan. Wat ook gebeurde. De eerste ronde was nog geen dertig seconden jong of Steve, afkomstig uit de New Yorkse Bronx, werd met een verwoestende hoek neer gehaald. Dat hij opstond onderstreept ‘s man ijzeren conditie, weliswaar met koppijn, maar tóch.

Ach jongen, had toch blijven liggen, dat had je een hoop sores gescheeld. Steve, z’n konterfeitsel afgebeeld op Amerikaanse kauwgomplaatjes, ging door. En kreeg vervolgens een afstraffing, die zeven rondes duurde. Met zijn overwinning dacht  Dauthuille, – een Parijzenaar met de bijnaam de Tarzan van Buzenval, – dat hij een aanstormende locomotief kon tegen houden. Misschien was dat ook zo, maar niet Jake LaMotta. Niet veel later stond de Tarzan van Buzenval, tegen over Jake. Inzet, de wereldtitel bij het middengewicht, gehouden in het Olympia Stadium in Detroit, en live uitgezonden op de Franse staatsradio.

Veertien ronden lang hing LaMotta  in de touwen. De man had geen schijn van kans. Tót de laatste dertien seconden, van de láátste ronde. Waarin de overmoedige Laurent zijn verdediging voor héél even liet zakken. Meer had de sluwe LaMotta niet nodig. In Frankrijk stopte de klokken. In de wijngaarden, vielen spontaan de druiven van de stokken. Met een linkse hoek werd Frankrijks hoop in bange boksdagen, tegen het canvas geslagen. Twee jaar later bokste een mentaal gebroken Dauthuille, zijn laatste partij. Zoals het hoort bij dit soort verhalen, stierf Laurent Dauthuille, geheel berooid op zevenenveertig jarige leeftijd.

En Steve Belloise? De man ging hemelen op zesenzestig jarige leeftijd. Waarbij gezegd, dat hij zijn kist in ging, compleet met beide oren. Dat dan weer wel…

Bron: Miroir des Sprints jaargang 1950, Boxrec.