Twee zwarte jongens. Aangespoeld in het vrijgevochten Parijs van 1908. Afkomstig uit Amerika, waar de rook van de Burgeroorlog amper was opgetrokken. Een duo,getormenteerd door racisme. Vrij in naam én wet. Maar ze moesten nou ook weer niet hun kop té ver boven het blanke maaiveld uitsteken. Marshall ‘Mayor’ Taylor en Sam McVea, wielrenner en bokser. Gefotografeerd begin juni 1908 op de Buffalowielerbaan in Parijs. Bloedbroeders. Al was het alleen maar door hun lotsbestemming. Over Taylor, een toenmalig fenomeen op de sprint, is inmiddels genoeg gepubliceerd, en daardoor een legende geworden. McVea is de grote onbekende. Nog steeds. Ten onrechte. Sla de sportbladen uit die tijd open en foto’s van Sam spatten je regelmatig tegemoet. Tijdens de Belle Epoque behoorde McVea tot de beste vechters van zijn generatie. McVea, zwaargewicht uit Texas, zoon van vroegere slaven. Kwam voor een serie contracten in 1907 naar Parijs. En bleef vier jaar in de Lichtstad, met ‘uitstapjes’ naar de rest van Frankrijk, dat staat voor vijfendertig gevechten. Bokspartijen georganiseerd door en voor de Franse happyfiew. Sam won dertig keer. Achtentwintig tegenstanders werden wakker op het canvas. Dat Sam ook ‘vocht’ in het toen redelijk verdorven Follies Bergère is ter duiding. Maar Sams partij tegen Joe Jeanette, afkomstig uit New York, ging voor eeuwig de geschiedenis in als het langste ooit. Jeanette versus McVea gehouden in Cirque de Paris, negenenveertig ronden, drie uur lang, met voor McVea dramatische afloop. Enfin, Stuyfssportverhalen had daar al eerder over geschreven. Terug naar de Buffalo-wielerbaan. Waar Taylor als voormalige wereldkampioen een van de sprintvedettes was. Hoe, en waarom McVea daar was? Niét meer te achterhalen. Wél dat een aanwezige fotograaf van het sportblad La Vie au Grande Air de jongens, tijdens een onderonsje op de foto ving. Sam McVea sloot in 1921 op zevenendertigjarige leeftijd voor eeuwig zijn ogen. Ondanks zijn succesvolle bokscarrière, had de man geen rooie cent op de bank staan. Voor de voormalige champ wachtte een naamloos graf. Het was zijn collega Jack Johnson die niet alleen zijn begrafenis betaalde maar ook Sams eeuwige graf. Sam McVea rust nog steeds op Mount Olivert Cemetery in New York. Bron: onder meer La Vie au Grande Air jaargang 1908.
Ga er maar aan staan! Heb je als zwarte bokser in het gesegregeerde Amerika alle vernederingen doorstaan wordt je in het zogenaamde ‘verlichte’ Europa als een soort imbeciele rariteit behandelt. Joe Jeanette en Sam McVea de eerste lichting afro-amerikaanse pugilisten die begin twintigste eeuw de oceaan overstaken, hadden niet alleen eelt op hun knuisten maar ook op de ziel. Op het oude continent, om precies te zijn in Parijs, viel voor Joe en Sam het grote geld te verdienen. Hun primeur vond plaats in maart 1909. Door discutabele beslissingen van de ringrechter verloor Jeanette zijn eerste Europese gevecht van McVea. Twee maanden later was er de grote revanche. In het Cirque de Paris, waar de partij plaatsvond, was geen plaats voor de ‘gewone’ man. De exorbitante toegangsprijzen konden alleen door de happy few worden opgehoest. Het publiek, voornamelijk mannen in jacquet en smoking, waaronder baron de Rothschild, maar ook de massaal uitgerukte sportpers, konden de rest van hun leven zeggen dat ze er bij waren geweest. De partij Jeanette versus McVea ging namelijk de geschiedenisboeken in als de langste ooit. Negenenveertig lange en slopende rondes van drie minuten waren McVea en Jeanette aan elkaar gewaagd. Door opgave van Sam McVea, want uitgeput, werd Jeanette winnaar. Joe Jeanette, vuistvechter afkomstig uit Hoboken, New Jersy, zoon van een smid, werd met zijn overwinning mateloos populair in Frankrijk. Een bedenkelijke roem. Dat Joe het startschot mocht geven voor een belangrijke en drukbezochte wielerkoers was fijn voor hem. Minder was dat hij aangekondigd werd met ‘den neger Jeanette’. Ook de pers liet zich niet onbetuigd. Als het Franse journaille net zo over Jeanette schreef als de Nederlandse sportpers, dan moet het voor Joe een helse tijd zijn geweest. Leo Lauer, namens de Revue der Sporten aanwezig bij het ‘gevecht van de eeuw’, betitelde Mc Vea en Jeanette als ‘die zwartjes’. Voor Leo was het sowieso een schokkende avond. ‘Wij blanken betekenen niets meer. De beste pugilisten zijn negers.’ Tikte hij op zijn schrijfmachine, om zich vervolgens af te vragen: ‘Waar toch die blanke is, om den handschoen op te nemen om de eer van het blanke ras te redden.’ Arme Joe. De Europese pers moest eens weten. Drie jaar voor zijn Europese debuut was de zwaargewicht in het grote geheim getrouwd met zijn grote liefde Adelaide Atzinger: een blanke boerendochter. Nadat het geheim uitkwam, werd de familie Atzinger uit de witte gemeenschap verbannen. Na zijn afscheid van de ring, in 1918, ging Joe in zaken. In thuisstad Jersey City begon de voormalige champ een sportschool en een autoverhuurbedrijf. Jeanette werd in tegenstelling tot veel van zijn vroegere collega’s een succesvol zakenman. Na een gelukkig huwelijk van meer dan vijftig jaar stierf Joe thuis. Joe Jeanette die binnen én buiten de ring zijn hele leven lang tegen racisme vocht, werd 79 jaar. En mocht Edgar Davids zich in de pers nog eens beklagen over vermeend racisme, laat hij dan even denken aan jongens zoals Joe Jeanette en Sam McVea…
Foto 1: Het publiek, voornamelijk mannen in jacquet en smoking Foto 2: Joe Jeanette, mateloos populair in Frankrijk lost op het Velodrome Buffalo in Parijs het startschot. Foto 3: Jeanette neergehaald door McVea in hun eerste gevecht.
Foto 4:’Eén foto zegt meer dan duizend woorden’, om maar even een lullig gezegde af te stoffen. Voorjaar 1914, de weging voor het gevecht tussen George Carpentier en Joe Jeanette. George Carpentier won 109 wedstrijden, was behalve Europees- ook meerdere keren wereldkampioen, en verloor in zijn loopbaan slechts 14 keer. Joe, strak in de lens van de camera kijkend, zie je duidelijk denken ‘over mijn lijk’: Joe Jeanette gaf George ‘van Jetje’.
Geen mens ligt er wakker van maar het is wél alleraardigste geschiedenis. Honderd jaar geleden vond in Parijs een bokswedstrijd plaats tussen Joe Jeannette en Sam mcVea. Een partij die de geschiedenis zal ingaan als de langste ooit. Maar de oorzaak was een eerder gevecht in Parijs tussen de twee Amerikaanse zwaargewichten.
Verontwaardigd? Eerder razend. Sportjournalist Leo Lauer wist het namelijk héél zeker! Dat gevecht was doorgestoken kaart, ‘rammelde’ hij op zijn Remmington-tikmachine, waar bijkans rook uitkwam.
Honderd jaar later dampt woede en verontwaardiging nog uit de regels en kolommen van de ‘Revue der Sporten’: hét sportmagazine van begin twintigste eeuw. Lauer, journalist van dit, ‘eene Rijkelijk geïllustreerde Sportblad’, was speciaal naar Parijs afgereisd voor het gevecht ‘van de eeuw’. Want op twintig februari 1909, in de grote zaal van het Cirque de Paris, ontmoette Joe Jeannette en Sam mcVea elkaar voor een gevecht over dertig ronden. Twee zwarte boksers uit de Verenigde Staten, een unicum want heel boksminnend Europa stond op zijn kop.
‘Gestampte pot’
Het was koud en guur in Parijs. De paardentram kwam ratelend voorbij. Koetsen reden af en aan. Gaslantaarns verlichten trottoirs die overvol waren. En de grote zaal van het Cirque de Paris liep helemaal vol.
En niet met jongens van de ‘gestampte pot’ maar met heren van stand, die, volgens Lauer, gekleed waren in ‘eving-dress’. Die zagen een gevecht waarin Sam McVea, 92 kilo, de eerste twintig ronden de sterkste was. Maar in de laatste tien ronden begon Jeannette warm te draaien. ‘De gele neger’, schreef Lauer, nog ontwetend van het fenomeen ‘Meldpunt tegen Discriminatie’, ‘kwam sterk terug’. Jeannette 86 kilo, deelde tien ronden lang ‘leelijke opstoppers’ uit, waarbij ‘mcVea dronken op zijn benen stond te zwaaien en aan alles wat hij kon grijpen zich vastgreep’.
Als na de dertigste ronde de gong niet had geklonken, zou Jeannette, ‘Sam leelijk toegetakeld hebben’, aldus de sportreporter. Voor het publiek stond het vast: Joe Jeannette, foto links, was de overwinnaar. Maar ringrechter Hull dacht daar anders over en verklaarde het gevecht onbeslist.!
Dát pikte de zaal niet, laat staan Lauer. ‘Het publiek maakten van hun programma’s proppen’, schreef hij in zijn Revue, die voor drie stuivers bij de kiosk verkrijgbaar was, ‘En gooiden die in de ring. ‘Schelden, schreeuwen, gooien, niets hielp’.
Maar Lauer had zo zijn donkerbruine vermoedens… ‘Nu hebben de organisatoren nog eens de gelegenheid ’n match te annonceeren om veel geld te verdienen’, voorspelde hij. Een revanche dus. En die kwam.
Revanche met historische lading
En dat werd wél een historisch gevecht! Op zeventien april van dat jaar stonden, beiden zwaargewichten, in het Cirque de Paris, weer tegen over elkaar. Een gevecht dat de boksgeschiedenis inging als de langste bokspartij van de twintigste eeuw. Want drieënhalf uur later en negenenveertig ronden verder werd Joe Jeannette door een technisch knock out tot winnaar uitgeroepen.
Maar het was mcVea, geboren in 1884, die aanvankelijk het gevecht beheerste. De eerste achttien ronden waren voor hem. Ronden waarin mcVea zijn tegenstander liefst zevenentwintig keer vol wist te raken. Joe Jeannette, die in 1879 in het New Yorkse Hoboken, nu Union City genoemd, het levenslicht zag, was zo’n bokser die beschikte over een hard granieten kop. Want hoe hard de klappen van mcVea aankwamen, Joe bleef gewoon staan. Negenenveertig ronden lang. En na die ronde bleek Sam mcVea uitgeput te zijn en kwam zijn hoek niet meer uit: Jeannette werd tot winnaar uitgeroepen.
You Tube
Dat Joe niet gewonnen had van een ‘opgewarmd lijk’ worden door koele cijfers weersproken. Sam mcVea, gestorven in 1921, stond 86 keer in de ring. Won 65 partijen waarvan 46 door knock out. En dan zijn er ook nog van die dingen die gewoon niet uit te leggen zijn. Terwijl het begrip ‘filmcamera’ in die dagen vrijwel onbekend was bestaat er van dat bewuste gevecht een ‘vlekkerig’ en klein filmpje die op You Tube te zien is.
Nadat Joe Jeannette, die in zijn vijftienjarige carrière nooit voor een wereldtitel heeft gevochten, op veertigjarige leeftijd stopte, kon hij terug kijken op een uiterst geslaagde carrière. De zoon van een New Yorkse smid had 160 partijen in zijn vuisten zitten! 106 Keer werd hij tot winnaar uitgeroepen waarbij hij, a68 keer, het licht bij zijn tegenstander uit zag gaan.
Palmares die op zijn waarde werden ingeschat: in 1998 werd Joe, postuum, opgenomen in de International Boxing hall of Fame.
Jeannette Street
De handen van Jeannette bleken niet alleen van staal te zijn maar er zat ook geen gat in! Na zijn boksloopbaan investeerde hij zijn duur verdiende centjes in een sportschool, een garage, en taxibedrijf. Joe, die in 1958 overleed, is nog steeds niet vergeten: sinds zijn hemelvaart kent Union City de Jeannette Street vernoemd naar de prijsvechter die het langste gevecht ooit, op zijn naam schreef…
Foto 1: Revue der Sporten, Foto 2: Joe Jeannette, Foto 3: Sam Mc Vae zojuist neer gehaald door Joe Jeannette.
Twee zwarte jongens. Aangespoeld in het vrijgevochten Parijs van 1908. Afkomstig uit Amerika, waar de rook van de Burgeroorlog amper was opgetrokken. Een duo,getormenteerd door racisme. Vrij in naam én wet. Maar ze moesten nou ook weer niet hun kop té ver boven het blanke maaiveld uitsteken.
