De zomers begin jaren vijftig. Dat is denkend aan een Montelbaantoren in een strakke blauwe lucht. Schreeuwende zwaluwen scherend over grachten, straten en stegen. Straten vol met kinderen. IJsjes voor een stuiver bij de Italiaanse ijsman, hoek Koningsstraat/Krom Boomsloot. Zomers gebeiteld in het geheugen van een toenmalig jochie aan de Amsterdamse Nieuwmarktbuurt: dat merkwaardige buurtje bevolkt met havenarbeiders, bouwvakkers, en diamantslijpers.
Zomers, met als vast ijkpunt de ‘Tour de France’. Vanuit de open ramen klanken van radioreportages uit Frankrijk. De stem van Tourverslaggever Jan Cottaar. De hele buurt gekluisterd aan de buizenradio. De avonturen van de Nederlandse Tourploeg. De rondrit door La France, waar een jongen uit de buurt in meestreed.
Hein van Breenen, afkomstig uit de Korte Koningsstraat: de complete buurt als supporter. Met als kloppend middelpunt de groentezaak van de Van Breenens. Pa en ma Van Breenen, maar vooral Heins zusje Annie. Een collectieve siddering in de huizen als Cottaar de naam van Hein brulde. Vooral tijdens de 20e etappe Tour 1954. Heintje, zoals hij liefkozend door de buurt genoemd werd, nipt op de wielerbaan van Besancon, geklopt door winnaar Lucien Teisseire.
Hein van Breenen vier keer meegestreden in de Tour. Werd twee keer tweede in een etappe. Terzijde: Van Breenen werd in de Giro de Italia ooit elfde in de eindklassering. Prestaties die niet genoeg geroemd kunnen worden. Maar té weinig voor eeuwige roem.
Evengoed kan Hein, maar zestig jaar geworden, in de Grote Wielerhemel tevreden zijn. Want afgelopen zondag werd er een rekening vereffend. Dylan Groenewegen, Heins achterneefje , want de kleinzoon van zusje Annie, zette in Parijs even orde op zaken. De familie eer was gered.
Rekening vereffend
juli 25, 2017 — StuyfssportverhalenNa de Tour een mythische status
juli 25, 2014 — Stuyfssportverhalen
Je hoefde alleen maar zijn voornaam te noemen. En de hele buurt wist wie dat was. Een eer voor weinigen weggelegd. Hein van Breenen, lokale Tourheld, reed wél verschillende keren de Ronde van Frankrijk. Draaide als meesterknecht zijn ballen eraf voor Wim van Est en Wout Wagtmans. Was met afstand dé held uit de Amsterdamse Nieuwmarktbuurt. Begin jaren vijftig: de Ronde van Frankrijk. Alleen te volgen via kranten of radioreportages van Jan Cottaar. Alle omes, tantes, én de hele geboortegolf van de buurt aan de buizenradio gekluisterd. Hein werd tweede in de zestiende Touretappe van 1954. En gaf vervolgens stotterend en in plat Amsterdams een onvergetelijk radio-interview.
Na zo’n Tour had Van Breenen een welhaast mythische status. Althans bij de buurtjongens.
Heins thuiskomst mocht er dan ook zijn. De Korte Koningsstraat, straatje vol buurtwinkels, want bakker, melkman, avondwinkel, ijssalon, scharenslijperij, drogist én de groentenwinkel van de familie Van Breenen, ging los. De straat afgeladen met ‘de buurt’. Wachtend op de thuiskomst van hun held. En dan kwam Hein. Via de Oude Schans als een koning in een open auto door de mensenmassa. Uit het raam, boven de groentewinkel, de complete familie Van Breenen. Op het naastgelegen dakje buurman, en grootste supporter Appie Franzen.
Van Breenen kind van zijn buurt want hechte gemeenschap van havenarbeiders en ambachtsmensen. Tikkeltje rauw, sociaal bewogen. Recht door zee. Hart op de tong. Dat laatste brak Van Breenen op. Hein maakte deel uit van de Locomotiefploeg onder leiding van ploegleider Pellenaars. De laatste, stak na de Tour de helft van de verdiende premies in eigen zak. Er was maar één renner die dat niet pikte…
Van Breenen, vier keer meegedaan in de Tour, en evenzoveel keer uitgereden. Na zijn carrière die acht jaar duurde baatte Van Breenen onder meer de groentezaak van zijn ouders uit. Tussendoor fungeerde hij als bondscoach. In tegenstelling tot veel van zijn buurtgenoten, die uitweken naar Almere of Purmerend, bleef de voormalige tourrenner zijn geboortebuurtje altijd trouw. Ook Tourhelden hebben niet het eeuwige leven. Maar die van Hein van Breenen was wel heel kort. Hein, held van de jongens uit de Nieuwmarktbuurt, overleed in 1990 op zestigjarige leeftijd.
Dit was de laatste column in de serie ‘Tour de France 2014’.
Historische beelden van een vergeten Tourheld
juli 13, 2012 — Stuyfssportverhalen
Begin jaren vijftig. De roemruchte Nederlandse Tourploeg onder aanvoering van Kees Pellenaars. Kopmannen Wim van Est en Wout Wagtmans schreven geschiedenis. Hadden ze nooit kunnen doen zonder hulp van meesterknecht Hein van Breenen. Amsterdamse volksjongen Van Breenen, sterk, leep en voor de duvel en zijn ouwe moer niet bang. Held van de Nieuwmarktbuurt. Groot geworden in de Koningstraat. Begin jaren vijftig. Heintje, zoals hij in de buurt genoemd werd, naar de Tour de France. Beroepsrenner Van Breenen. Stond vier keer aan de start van een Tour. Reed ze allemaal uit. Werd twee keer tweede in een etappe.
Hoe Hein dat flikte dat moest je maar zelf verzinnen. Of anders lezen in de krant. Vrijwel niemand had Van Breenen ooit daadwerkelijk zien koersen. In de doorgaans nuchtere Nieuwmarktbuurt waar je vooral geen kapsones moest hebben anders ging je kop eraf, kreeg Hein een mythische status. Waar radioverslaggever Jan Cottaar debet aan was.
Heins heldendaden werden door Cottaar bezongen op de buizenradio. Regelrechte televisiereportages? Enfin dat weten we wel.
Bijna zestig jaar later. Op youtube is er een filmpje opgedoken over die bewuste Tour. Dat Jan Cottaar geen woord had overdreven over Van Breenens beulswerk, wordt duidelijk. Op het kleurenfilmpje, een prachtig tijdsbeeld van de Tour jaren vijftig, zie je, op kop van het peloton, Van Breenen sleuren.
Hein van Breenen, negen jaar beroepsrenner met vijf overwinningen stopte in 1962 met koersen. Kende na zijn wielercarrière een grillige loopbaan met onder meer coach van het nationale dameswielerteam. Om uiteindelijk de groetenzaak van zijn vader, in de Koningsstraat over te nemen.
Hein van Breenen stierf op zestig jarige leeftijd aan een hartverlamming.
Foto rechts: De fameuze Tourploeg, links Hans Dekker, Wagtmans, Van Est, Voorting en Van Breenen.
Klik de link aan. Kijken! http://www.youtube.com/watch?v=AgBuyVpzSaw
De fiets van Hein
januari 18, 2011 — Stuyfssportverhalen
Vijftig jaar stond de fiets in een berging verscholen. Onder een dikke laag stof en vuil, met platte tubes én het stuur omhoog werd hij ontdekt door Stuyfssportverhalen. Volgens hedendaagse maatstaven is het een hopeloos, ouwerwets, gedateerd geval. Maar bij sporthistorici doet het het hart op hol slaan. Aan de racefiets van het merk ‘Nieuwenhoff’, kleeft namelijk een stukje onvervalste Amsterdamse wielergeschiedenis. Het is de koersfiets van tourlegende Hein van Breenen, zoon van een groentenman en geboren en getogen in de Nieuwmarktbuurt. Voor de niet kenners: begin jaren vijftig was Van Breenen dé meesterknecht van Wim van Est en Wout Wagtmans, en reed meerdere keren de Tour de France.
Oudere buurtbewoners kunnen het zich nog wel herinneren dat Hein, na zo’n Tour, gehuldigd werd, voor de groentenzaak van zijn ouders, in ‘zijn’ Korte Koningsstraat. Hoewel in Frankrijk actief op een fiets van het merk Locomotief, want sponsor, koerste Hein het liefst op zijn Nieuwenhoff, gebouwd in de Tweede Boomdwarstraat, hartje Jordaan.
Framebouwer Jan Nieuwenhoff had, in tegenstelling tot concurrent RIH-Sport, vlak om de hoek gevestigd, maar twee bekende renners op zijn merk rijden: Henk Faanhof en Van Breenen. En dat mocht iedereen weten. Nadat Faanhof, óp een Nieuwenhoff, in 1949 de wereldtitel op de weg greep, voorzag Ome Jan, zoals hij genoemd werd, zijn fietsen met de kreet ‘Type Wereldkampioen’. En Van Breenen’s Franse avonturen verschenen ook de Reynoldsbuizen. Hein van Breenen, prof van 1952 tot 1962, verkocht, na beëindigen van zijn loopbaan, de fiets aan buurman én vriend Ab Frantz.
Nadat Ab, 84 jaar, scherp van lijf en geest, een aantal jaren op zijn racefiets gereden had, verdween het karretje in de berging. Frantz, heeft Hein diens hele leven meegemaakt. Was zijn supporter, stond vooraan bij de huldigingen, ging met hem mee naar de koers en was erbij toen Van Breenen in 1990, een, later fatale, hartaanval kreeg.
Hein van Breenen, zestig jaar geworden én Jan Nieuwenhoff, gestorven in 1964, zijn geschiedenis maar dé fiets is er nog. Als het vuil weg geveegd is komt ongeschonden lak te voorschijn. De fiets, afgemonteerd met toenmalig high-tech materiaal waaronder het allereerste spieloos trapstel gemaakt door Stronglight, is een stoffelijk relikwie van een rijk Amsterdams fietsverleden.
Recente reacties
Jan (van WAAIERS) op Ingestraald Stayer Guillermo Tim… op Stayerslegende overleden Gerard ( Jerry) Some… op Geef ze een hand en je bent je… Renzo op De Medicijnman Jan Quax op KNWU geeft niet thuis
