Vandaag, precies vijfennegentig jaar geleden verongelukte Franz Krupkat. Franz, een oorlogsveteraan die drie jaar vocht aan het Westfront voor de eer van zijn megalomane keizer, kwam in 1917 met een zware geestelijke tik uit de oorlog. Na zijn oorlogservaringen nam hij het leven dan ook niet meer zó serieus. Franz Krupkat, voor de Grote Oorlog al een verdienstelijk wielrenner, besloot daarom achter de zware motor te gaan fietsen. En reed vervolgens honderden koersen op de talrijke Duitse wielerbanen, waar zich wekelijks, levensgevaarlijk zaken afspeelden. Bekijk de oeroude stayersfoto’s en je ziet kerels met strakke, witte, angstige koppen aan de start. Daar tussen in staat Krupkat, ingehouden giechelend en proestend.
De man had een vreemde kijk op gevaar, maar won tóch in twee seizoen een aantal prestigieuze koersen, waaronder het hoog geachte Preussenmeisterschaft waarbij hij onder meer de oude Piet Dickentman achter zich liet.
Op 2 juni 1927, tijdens een stayerskoers op de wielerbaan van Leipzig, krijgt De Vrolijke in de dertiende kilometer een klapband. Franz Krupkat, 33 jaar zal nooit meer lachen. Even een bizar detail: vlak voor Franz’ dodelijke val, werd de onfortuinlijke stayer samen met zijn gangmaker Walter Gedamke, op de foto gezet (zie hieronder).
Franz, door z’n collega’s Saldow, Walter Gedamke, Graue, Hoffmann en Meinhold naar z’n laatste rustplaats gebracht, waar aan z’n graf de diepbedroefde weduwe met haar vierjarig dochtertje wachtte. De oorlogsveteraan die lachend de dood opzocht, wacht op het kerkhof van de Dorotheenstädtischen Gemeind, in Berlijn, op de jongste dag. Franz, begraven onder een eenvoudige steen met de tekst, ‘Wie door beroep of plicht gestorven is, heeft met zijn dood het eeuwig leven verworven’.
Het eeuwige leven, dat is mooi mee genomen, maar je bent pas echt dood als je vergeten bent. Wat dat laatste betreft, kan Franz Krupkat ongestoord verder rusten. In Amsterdam wordt bij deze, zijn herinnering levend gehouden.
Bron: Kriegsalbum Radwelt jaargangen 1914 t/1918, Radwelt jaargangen 1918 t/m 1927.
Geïllustreerde Radren-Sport jaargang 1927.


11 November, Wapenstilstanddag, het einde van de Eerste Wereldoorlog. Via de media groot herdacht waarbij Duitsland per definitie wordt overgeslagen. Enfin, aan die politiek correcte malligheid doet deze blog niet aan mee, daarom een kleine ode aan Fritz Hitzler…
Fritz, afkomstig uit het Zuidduitse Ulm, een desolate stayer van niks, maar wél een pragmaticus. De man trok zijn conclusie. In 1910 meldde Fritz zich, samen met ene Adolf Meichsner bij de Brennabormotorenfabriek, waar een een gangmaakmotor werd aangeschaft. Zo’n monsterlijke tweezitter. Een rijdend projectiel. Door twee man nauwelijks in bedwang te houden. Adolf Meichsner aan de gashendel. Fritz als stuurman.. En Kurt Riesler als renner.