De week van 11 november, Wapenstilstandsdag. De waanzin van de Eerste Wereldoorlog, massaal herdacht in België, Frankrijk, Engeland en Duitsland. Meer dan acht miljoen jongens kwamen nooit meer thuis. Onder hen ook Léon Comès en Léon Hourlier. Beiden voor de oorlog Franse sprintkampioenen.
De gevechten waren, lang, zwaar, bloederig en wreed. Dagenlang, en oververmoeid was hij met zijn vliegtuigje in de lucht. Bestookt vanuit Duitse loopgraven met alles wat kon schieten. En anders waren het de collega’s van de Deutsche Fliegertruppe die het leven wel zuur maakten. Maar over twee dagen kon hij even weg uit de hel van Noord-Frankrijk. Dan begon zijn verlof. Acht heerlijke dagen bij zijn jonge vrouw en dochtertje. Voor Léon Comès, oorlogsvlieger en in vredestijd een begenadigd wielrenner, waren dat de kleine lichtpuntjes in zijn leven.
Verlof en ontspanning. Goed voor het moraal aan het front. Alleen daarom werd voor de manschappen tachtig kilometer verder een bokswedstrijd georganiseerd. George Carpentier, de Franse wereldkampioen stond in de ring. Eigenlijk had Comès daarin geen trek. Het weerzien met vrouw en kind nam hem in beslag. Het was zijn zwager Léon Hourlier, oorlogsvlieger, wielrenner en boksliefhebber, die hem overhaalde, mee te gaan. 
Het idee om je te verplaatsen over de kapotgeschoten wegen was een regelrechte nachtmerrie. Een enkele reis naar het graf. Achter iedere bult of heg loerde de dood in de gedaante van een sluitschutter. Hourlier, Frans sprintkampioen van 1911 en 1914, was hoogstwaarschijnlijk de man met dé oplossing. De zwagers gingen gezamenlijk in één vliegtuig, zodat Comes op tijd terug was voor zijn gezin. Het werd hun doodvonnis. Op 16 oktober 1915 met een strak blauwe lucht stegen Léon en Léon op van het militaire vliegveld van Cuperly. Ze zouden nooit op de plaats van bestemming aankomen.
Mocht het op de Noord-Franse wegen al bloedlink zijn, in de lucht was het ook niet pluis. Het zwerk boven het arrondissement Champagne was het jachtgebied van de jachtvliegers onder leiding van de illustere Duitse piloot baron Von Richthofen. Kerels in Fokker dubbeldekkers die op alles schoten wat langs kwam. Ook op de voorheen koersende zwagers. De precieze oorzaak was nooit helemaal duidelijk, hoogstwaarschijnlijk zijn ze neergeschoten.
Feit is dat het vliegtuig in de buurt Saint-Etienne-au-Temple zich in de zuigende modder te pletter sloeg. Léon Comès, 26 jaar en zijn zwager Léon Hourlier, 30 jaar werden op de militaire begraafplaats van Reims in één ‘kameradengraf’ te rusten gelegd.
Bron: Revue der Sporten jaargang 1915.
Foto 1: Léon Hourlier. Foto 2: Comès met zijn jonge dochtertje in de pauze van de Zesdaagse van Parijs 1913. Foto 3: Grafmonument op de militaire begraafplaats van Reims voor onder meer Hourlier en Comès.
