Frumselhaartje

Godsamme! Het gevaar spat van de foto af. De schrik slaat je om het hart. En de vraag was dan ook niet hóe, maar wanneer. Want dat er ongelukken gingen gebeuren, dát was zeker.
Stayeren in de Belle Epoque: voor gekkies en andere vermetele. Jongens, draaiend in de mallemolen van het leven.
Zoals Joe Nelson, afkomstig uit Chicago. Joe, gegangmaakt door ene Stinson. Achter een motor waarvan een visuele gehandicapte kan zien, dat je je leven daarachter, niet zeker was. Dat had die Stinson ook bedacht. Om te voorkomen dat zijn voorband in de bochten, er af vloog, had hij deze met tape vastgemaakt. Nog even doorgaan over die motor. Die altijd goed was voor zo’n tachtig kilometer per uur. Maak met die snelheid maar eens een smakkerd…  

Of die Joe daar van doordrongen was? Ja! Maar dáár kom ik straks op terug.  Wat die jongen bezielde? God, zal ongetwijfeld het antwoord weten. En anders stond dat wél in de sterren geschreven. Ik bedoel Joe, goed getraind, kaggelde met zo’n tachtig kilometer achter dat ding. Die was doordrongen van het gevaar.
Dat Joe geen helm droeg was een issue. Erger was dat achter die motor, voor de veiligheid van de renner, geen meedraaiende rol had. Zo’n rol, die voorkwam dat de renner tegen de motor aan reed. De afstand voorwiel/achterkant motor, was een kwestie van een  frumselhaartje…
Tijdens een stayerskoers gehouden in het New Yorkse Madisdon Square Garden,  anno 1904, realiseerde Joe dat ongetwijfeld ook.  
Joe, volle snelheid,  raakte inderdaad héél even de motor. Joe Nelson, werd eenentwintig jaar. Hoe het dáárna, met zijn  moeder was gesteld, daar durf ik, anno nu,  niet eens aan te denken. Drie jaar eerder want september 1901, op dezelfde baan, en óók tijdens een stayerskoers, verongelukte namelijk  haar andere zoon, Johnny, 23 jaar.
Joe Nelson had dus gewaarschuwd moeten zijn…

De voet van Johnny Nelson

Copy of johnnynelsonkopEen rauwdouwer. Afkomstig uit Chicago. Met een naam die  klinkt als een rock ‘n rollnummer van Chuck Berry. Johnny Nelson, mooie jongen, en net droog achter de oren. Werd in 1899 wereldkampioen achter tandems. Wat geen reet voorstelde. Maakte ook niks uit.  Johnny had zijn dapperheid en atletisch vermogen al bewezen in de Amerikaanse Zesdaagsen: een gemeen en ruig sportcircuit. Waar op de tribunes Ieren en Italianen complete vendetta’s uitvochten. Soms met het pistool. Wat zijn uitwerking had op de renners. Maar hád je als renner de Amerikaanse six overleefd, dan was je rijp voor de Europese wielerbanen. 
Johnny’s Europese debuut vond plaats in juni 1901, op de wielerbaan van het Parc des Princesses, Parijs.  Behalve Johnny stonden ook Piet Dickentman en lokale favoriet Paul Dangla op de aanplakbiljetten.  Johnny’s eerste stayerskoers was ook zo’n beetje de Europese primeur van gangmaakmotoren op de wielerbaan. Wat niet veel later, vooral in Duitsland, miljoenen naar de wielerbaan deed lokken. Wat dat betreft lagen er voor mooie Johnny gouden tijden aan de horizon, want rijkdom, beroemdheid, en mooie vrouwen.  Johnny Nelson, afkomstig uit de slumps van Chicago, had met al die lekkere dirndels wel raad geweten. Maar dat ging dus niet door. Het grote waarom? Johnny trok zijn voet iets te laat terug.Copy of pietdangla
Nadat Johnny  in Parijs Dickentman en Dangla zijn achterwiel had laten zien, vertrok hij terug naar de States. Johnny Nelson had een rits contracten aan de Oostkust af te werken. De aftrap werd gegeven op de avond van vier september 1901, in het New Yorkse Madison Square Garden met een stayerskoers over vijftien mijl.
Een duel voor twee renners tussen de voormalige wereldkampioenen Johnny Nelson en Jimmy Michael. De laatste, een drankzuchtige dwerg die ondanks, of misschien wel dankzij,  al die jajem in zijn lijf van die dagen had dat hij vloog. Madison Square Garden, waar Johnny, halverwege de koers, boven het gebrul van de motoren en publiek, dat ene vreemde geluid van een brekende voorvork hoorde. Johnny, gevallen, mankeerde ogenschijnlijk niets, maar maakte die ene kapitale fout. Hij vergat zijn voet terug te trekken.
En die laatste verdween  tussen het voorwiel van de aanstormende motor van Michaels.
Copy of jimmymichaeldankarJohnny drieëntwintig jaar, opgenomen in het Bellevue Hospital  waar zijn onderbeen geamputeerd werd. Twee dagen later stierf hij aan de gevolgen van gangreen. Aan het graf zijn door verdriet bevangen moeder die troost vond bij haar jongste zoon Joe. Die arme vrouw. Drie jaar later stond ze aan hetzelfde graf om Joe, eenentwintig jaar, te begraven. Joe, inmiddels stayer, verongelukte  tijdens een stayerskoers op de zelfde wielerbaan als broer Johnny.

Foto 1: Johnny Nelson. Foto 2: Start in Parijs,v.l.n.r. Paul Dangla, Piet Dickentman en Johnny Nelson. Dangla, 22 jaar, verongelukte in 1904. Foto 3: Jimmy Michaels 27 jaar, tragisch gestorven in 1905.

Bron: het digitale archief van de New York Times jaargang 1901 en 1904.

error: Inhoud is beschermd!
%d