Intellectuelen op een stayersfiets, hetzelfde als een sigaret opsteken in een vuurwerkfabriek. Dat gaat fout. Stayeren was voor ruwe, simpele bonken. Jongens uit volksbuurten die bereid waren tot de randen van het leven te gaan, die niets te verliezen hadden. Nou ja niets…, op lijf en leden na, maar een kniesoor die daar een eeuw geleden moeilijk over deed. Hugh McLean, een student chemie, uit Boston, was een uitzondering op de regel. Hugh, Schotse afkomst, profrenner in het desolate Amerikaanse circuit. Waar het studentje zich opmerkelijk staande hield, figuurlijk gesproken dan. Tijdens de zesdaagse van New York, maakte the Bostonian kennis met de zelfkant van het ruige fietsen anno 1903.
Het is de vierde dag, zes uur in de morgen met nog vierduizend toeschouwers in het Madison Square Garden als koppelgenoot George Leander, afkomstig uit Chicago een verkeerde aflossing maakt. Hugh McLean in volle snelheid valt, schuift over de baan en komt ontveld én bewusteloos met een zware hoofdwond in het baangootje terecht. Levensgevaarlijk verwond wordt Hughyboy met een ambulance afgevoerd.
Je zal zeggen dat een normaal mens zijn zegeningen telt. Niet de aankomende chemicus. Voor hem kon het laboratorium en de bijbehorende witte jas gestolen worden. Het idee om de rest van zijn leven in Boston als kneus nagewezen te worden moet daar zeker meegespeeld hebben. 
Hersteld vertrekt Hugh samen met vriend en stadsgenoot Louis Mettling in 1907 naar Europa. Amerikaanse stayers, altijd goed voor vuurwerk, waar op de Duitse en Franse wielerbanen veel geld voor betaald werd. Spektakel ging het worden. Maar dan wel van een luguber soort. Louis Mettling, de arme Louis tweeëntwintig jaar, zal zijn Europese avonturen nooit meer aan zijn kleinkinderen kunnen vertellen. Louis, na een succesvol seizoen waar bij de kassa luid rinkelde, viel tijdens de Grote Prijs van Dresden, met zeven ronden voorsprong, dood.
Voor Hugh McLean het sein om onmiddellijk te stoppen met koersen achter zware motoren. Het was mooi geweest. Drie grote koersen werden door de chemicus in Duitsland gewonnen. Eenmaal rustig in zijn laboratorium, met aan de muur het diploma behorend bij de Amerikaanse stayerstitel van 1905, gebeurde er iets verontrustends. Hugh McLean, tussen de glazen kolven en reageerbuizen, leest even de Boston Herald waarbij zijn oog valt op een stukje dat de rest van zijn leven definitief op zijn kop zet.
Elmer Collins, een jonge ambitieuze stayer uit Boston, daagt via de krant McLean uit tot een tweestrijd wie zich de beste stayer van Boston en omstreken mag noemen. Dat moest je nou niet doen bij iemand als Hugh McLean, die onmiddellijk de training hervatte. Op 4 september 1909, trainend op de baan van Boston kwam Hugh, 28 jaar, ten val en stierf ter plekke. Of Elmer Collins veel last van zijn geweten had, is niet meer na te gaan. Wel dat hij, in 1982, stierf op vijfennegentigjarige leeftijd.
Foto 1: Hugh Mc Lean, foto 2: Louis Mettling, foto 3: Elmer Collins.
Bron: digitale archief New York Times, Radwelt, jaargangen 1905 t/m 1909.
Geef een reactie