Stuyfssportverhalen

De noodlottige wielrenner stierf afgelopen vrijdag 25 november in het ziekenhuis van Boucicaut, na een vreselijke val tijdens een werelduurrecordpoging, enkele dagen ervoor, gehouden in het Parc des Princes, tijdens een uurrecordtest. Onze foto is genomen vanaf de top van de kleine bocht waar de val plaatsvond, enkele ogenblikken voordat het gebeurde. Brecy reed op dat moment met 91 kilometer per uur achter gangmaker Bertin,  toen de vork van die laatste brak en de twee mannen op de grond werden gegooid. Brecy, een van de meest gewaardeerde Franse stayers, was 32 jaar oud en liet een weduwe en drie kinderen achter, van wie de jongste nog maar acht jaar oud is.

Bovenstaande werd gepubliceerd in La Vie au Grand Air, november 1905.

Eens, héél lang geleden, zoals ieder horrorsprookje dient te beginnen, leefde ene Otto Luther, een stayer uitkomende in de zogenaamde tweede klasse. Otto, zich suf getraind achter de motor kreeg eindelijk zijn lang verdiende contractje  voor een stayerskoers gehouden op 19 juni 1904, op de wielerbaan van Brunswijk, Duitsland. De tweede klasse dus, waar anoniem de vreselijkste dingen gebeurde, waarvan details onbekend zijn. Tót dat éne berichtje, diep  weggestopt als paginavulling in een Frans sportblad uitgegeven in 1904.
Een onbetekenend stukje tekst waarmee die Otto uit de anonimiteit mee werd gehaald. Definitief, want het werd ook zijn laatste koers. Ik laat jullie niet in spanning, want we gaan verder met de stayerskoers van Brunswijk met aan de start ondermeer de Berlijners Adolph Schultze, Fritz Bauer, Otto Luther afkomstig uit Maagdenburg, en ene Van der Tuyn een Nederlander.
Van der Tuyn, als eerste achter de gangmaakmotor, gevolgd door Luther, Bauer, en Schulze. Zo’n koersje waarin de eerste tien ronde niets opzienbarend gebeurd. Maar dan komt Bauer op stoom, en dreigt Otto Luther op een ronde te zette.  En dan gaat het mis. Luther krijgt een lekke voorband en komt ten val.
De zware motor van Bauer kon de arme Luther niet meer ontwijken. En ploegt, zoals de Franse journalist van dienst met veel gevoel voor detail opschrijft, dwars door de borstkast van Luther.
Otto Luther, twintig jaar, sterft ter plekke. Wat het onzalige jaar1904 betreft, was het voor Magere Hein een vruchtbaar jaar met negen dodelijke stayersongevallen.
Otto Luther mocht als vierde zijn plekje in dat lijstje innemen.

Bron: La Vie au Grand Air, jaargang 1904.

De stayer laat de rol los. ‘Zwemmen’ wordt dat genoemd, wat een rare uitdrukking is.  Ongetwijfeld schreeuwend  naar z’n  gangmaker het rustiger te doen. Gevaar ligt dan op de loer. Letterlijk.  
Op de tribune  wordt dat ook gesignaleerd. Iemand grijpt  naar zijn strohoed,  van ontsteltenis.  Anderen houden met witte knokkels het wrakke hekwerkje stevig vast, je bent fijnproever van het betere horror of niet.  Want dat er iets gaat gebeuren is zeker. De renner klapt namelijk tegen de rol van de motor, die vrijwel tegen het achterwiel gemonteerd zit.  
En mocht zo’n jongen deze botsing overleven, wat een wonder op zich is, dan moet ‘ie maar hopen dat z’n voorband niet ontploft. Ziekenhuisopnames, gebarsten schedels, invaliditeit en méér, doemen bij hem op.  Aan de dood werd maar niet gedacht. Wat niet getuigde van realiteitszin.  
Trouwens, zo’n gangmaker had ook een merkwaardige opvatting  van veiligheid. Die was zo  gek om ver achter het achterwiel van zijn motor te zitten. Wél raar dat het voorwiel, bij hoge snelheden begon te zweven. Ach jongen, maak je niet zo druk, werd hem wijsgemaakt, we hangen aan het stuur van je motor een groot blok lood om dat in evenwicht te houden.
En dat allemaal tijdens een stayerskoersje, gehouden in die fijne zomer van 1908.
Een periode waar volgens  historici niets gebeurde. Geloof ze maar niet. Geert Mak en zijn collega’s lullen wel vaker uit hun nek.